top of page
  • Writer's pictureLeszek Mańkowski

80-ta rocznica przelotu szybowcowego Tadeusza Góry



2 czerwca 2018 dopisał w historii kolebki polskiego szybownictwa w Bezmiechowej Górnej, zwanej Polską Akademią Szybownictwa, kolejną datę. W obchody 100-lecia odzyskania niepodległości przez Rzeczpospolitą, ściśle związane z jubileuszem 100-lecia polskiego lotnictwa wpisała się 80-ta rocznica spektakularnego wyczynu szybowcowego, którego autorem był Tadeusz Góra.

18 maja 1938 roku na szybowcu PWS-101 nr rej. SP-1004 wykonał przelot otwarty na dystansie 577,8 km z Bezmiechowej Górnej do Solecznik Małych koło Wilna (w latach 1922–1939 w granicach II RP, jako stolica województwa wileńskiego) z lądowaniem w majątku hrabiego Platera. Odległość ta, nawet w dzisiejszej dobie jest dużym osiągnięciem dla szybowników, stanowiących jeden z warunków do zdobycia diamentowej odznaki szybowcowej. Jednak szybowce, na których dzisiaj takie przeloty są wykonywane, mają prawie 2-krotnie lepszą doskonałość niż PWS-101 Tadeusza Góry. Wyczyn polskiego szybownika wzbudził wówczas zrozumiałe uznanie, stając się przyczyną przyznania mu, jako pierwszemu w świecie Medalu im. Ottona Lilienthala – najcenniejszego trofeum w szybownictwie.

Medalu Lilienthala Tadeusza Góry nie byłoby, gdyby nie wyprawy na Podkarpacie Szczepana Grzeszczyka z lwowskiego Związku Awiatycznego Studentów Politechniki. Dzięki wyprawie w 1928 do Bezmiechowej, rozwój polskiego szybownictwa nabrał tempa. Od 1931 zaczęły w II RP powstawać ośrodki szkolące pilotów szybowcowych. Prowadziły szkolenie podstawowe, natomiast szkolenie w lotach termicznych i żaglowych odbywały się w Bezmiechowej, gdzie w 1932 utworzono szkołę szybowcową o charakterze ogólnopolskiego centrum. Do chwili wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 w Bezmiechowej wyszkoliło się ok. 2000 szybowników z Polski i kilkuset zagranicznych. Chlubne tradycje przedwojennej Bezmiechowej kultywuje dzisiaj Akademicki Ośrodek Szybowcowy Politechniki Rzeszowskiej, czego wyrazem było upamiętnienie wydarzenia z 18 maja 1938. W sobotę, 2 czerwca 2018 staraniem Jego Magnificencji Rektora Politechniki Rzeszowskiej prof. Tadeusza Markowskiego, uroczyście obchodzono 80-tą rocznicę przelotu Tadeusza Góry. Uczestniczący w uroczystości, po wpisaniu się do Księgi Pamiątkowej i wysłuchaniu Marsza Lotników, zapoznani zostali z historią szybowiska w Bezmiechowej, przebiegiem lotu Tadeusza Góry, jak i Jego życiorysem. Nie obyło się bez okolicznościowych wystąpień, m.in. poseł na sejm RP pani Krystyny Wróblewskiej i przedstawicieli władz samorządowych województwa podkarpackiego, w których podkreślano rolę Tadeusza Góry w historii polskiego lotnictwa oraz składanych na ręce rektora PRz prof. Tadeusza Markowskiego gratulacji za wkład uczelni w kształceniu następnych pokoleń lotników. Z osobistym wspomnieniem o zdobywcy Medalu Lilienthala wystąpił generał bryg. pil. Ryszard Hać.

Kulminacyjnym punktem uroczystości w Bezmiechowej, było odsłonięcie tablicy upamiętniającej 80 rocznicę rekordowego przelotu Tadeusza Góry umieszczonej na ścianie głównego budynku Akademickiego Ośrodku Szybowcowego.

Obecni parlamentarzyści RP i przedstawiciele władz samorządowych województwa podkarpackiego wespół z Rektorem Politechniki Rzeszowskiej oraz delegacją WSOSP z Dęblina, przy czynnym udziale reprezentantów środowiska lotniczego z asystą uczelnianego pocztu sztandarowego dokonali odsłonięcia tablicy upamiętniającej 100 lat Lotnictwa Polskiego i 80. rocznicy przelotu szybowcowego Tadeusza Góry. Po złożeniu wieńców i wiązanek kwiatów, zebrani udali się na stok szybowiska, aby obejrzeć start szybowca SZD-9 „Bocian” za pomocą naciąganych lin gumowych.

Warto dodać, że każdy uczestniczący w uroczystościach otrzymał okolicznościowy medal upamiętniający to doniosłe wydarzenie w historii polskiego i światowego szybownictwa. W tym gronie znaleźli się m.in. prezes Leszek Mańkowski reprezentujący Radę Seniorów Lotnictwa Aeroklubu Polskiego z małżonką Krystyną, Tadeusz Karol Chwałczyk – dziennikarz i publicysta lotniczy zarazem biograf i przyjaciel Tadeusza Góry oraz Zygmunt Bąk, Marek Tenerowicz i Kazimierz Stokłosa z Krośnieńskiego Klubu Seniorów Lotnictwa.

Do zobaczenia w Bezmiechowej Górnej na kolejnej rocznicy przelotu Tadeusza Góry !!!

Relację zdał: Zygmunt Bąk, KKSL im. gen. pil. Ludomiła A. Rayskiego

Fotki z wydarzenia tutaj: https://w.prz.edu.pl/uczelnia/aktualnosci/foto-80-rocznica-przelotu-szybowcowego-tadeusza-gory-861.html

118 views0 comments
bottom of page