top of page
  • Writer's pictureLeszek Mańkowski

Rondo im. Wacława Makowskiego

W dniu 28 października, o godz. 12:00 odbyła się uroczystość nadania rondu w warszawskiej dzielnicy Włochy (na skrzyżowaniu ulic Żwirki i Wigury, Franciszka Hynka i Sasanki) imienia Wacława Makowskiego, wybitnego polskiego lotnika i pilota doświadczalnego. Inicjatywa nadania rondu imienia Wacława Makowskiego została zgłoszona przez miejskich radnych. Uchwała w tej sprawie została przyjęta przez Radę m.st. Warszawy 25 sierpnia br. Wniosek poparli Warszawski Klub Seniorów Lotnictwa, Stowarzyszenie Lotników Polskich, Oddział Warszawsko-Mazowiecki Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Polskiego PR, Klub Pilotów Doświadczalnych oraz Polskie Linie Lotnicze LOT S.A.


W uroczystości wzięli udział m.in.: rodzina pułkownika Wacława Makowskiego, Joanna Fabisiak – Posłanka na Sejm RP, dr. inż. Maciej Lasek - Poseł na Sejm RP, Piotr Żbikowski – Radny m.st. Warszawy, Jarosław Karcz – Burmistrz Dzielnicy Włochy z Zarządem Dzielnicy oraz goście z zagranicy, przedstawiciele władz dzielnicowych, instytucji, stowarzyszeń i fundacji lotniczych, Wojska Polskiego oraz placówek oświatowych. Zapraszamy do zapoznania się z krótkim życiorysem Wacława Makowskiego (1897-1986). Był pierwszym wyszkolonym w II RP pilotem, ukończył w 1919 I Niższą Szkołę Pilotów w Krakowie, a następnie zaliczył wyższy kurs pilotażu w Oficerskiej Szkole Obserwatorów Lotniczych w Warszawie. Zasłużył się w walce o niepodległość. Wojnę polsko-bolszewicką zakończył jako szef pilotów w 1 eskadrze wywiadowczej, otrzymując wysokie odznaczenia – Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari oraz Krzyż Walecznych. Po studiach inżynierskich odbywał służbę w wojskowym nadzorze technicznym. Kontrolował produkcję samolotów licencyjnych Potez XV, Potez XXV i Potez XXVII, a następnie rodzimych konstrukcji – Lublin R-VIII i R-X, oraz pełnił funkcję pilota doświadczalnego, m.in. oblatał 270 remontowanych i wyprodukowanych samolotów Potez. Czynnie działał w lotnictwie sportowym, uczestnicząc w zawodach i rajdach, pełniąc funkcję członka Zarządu oraz Komitetu Sportowego Aeroklubu RP. W 1929 r. opracował projekt wstępny samolotu sportowego PWS-50, który został zbudowany w 1930 r. i uczestniczył w międzynarodowych zawodach lotniczych Challenge 1930. 25 sierpnia 1929 r. wraz z mechanikiem Bolesławem Wiemanem wykonał na samolocie Lublin R-X przelot bez lądowania z Poznania do Barcelony (1800 km) w celu nawiązania kontaktu między Powszechną Wystawą Krajową w Poznaniu a Wystawą Iberyjsko-Amerykańską w Barcelonie. W lecie 1934 r. wykonał wraz z sekretarzem generalnym Aeroklubu RP ppłk. obs. Bogdanem J. Kwiecińskim na samolocie RWD-5, lot sprawdzający przed zawodami Challenge 1934 trasą planowanych zawodów wokół Europy i przez Afrykę Północną (9500 km). Kierował Polskimi Liniami Lotniczymi LOT w latach 1930 -1939. W 1938 r. dokonał (jako dowódca i pierwszy pilot wraz z załogą w składzie: Zbigniew Wysiekierski, Alfons Rzeczewski, Szymon Piskorz, Jerzy Krassowski) przelotu długości 24 850 km nowo zakupionym samolotem Lockheed L-14H Super Electra o numerze rej. SP-LMK z Burbank k. Los Angeles w USA przez Meksyk, Panamę, Peru, Chile, Argentynę, Brazylię, Ocean Atlantycki, Senegal, Maroko, Tunezję, Włochy do Warszawy. Był to pierwszy w historii lotnictwa transoceaniczny lot dostarczający samolot z fabryki do nabywcy. Przelot był próbą dla planowanej w 1940 r. regularnej linii Warszawa – Ameryka Południowa. Był ostatnim przedwojennym prezydentem IATA – Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Powietrznych. Za wybitne zasługi dla rozwoju lotnictwa komunikacyjnego został uhonorowany m.in. przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz francuskim Krzyżem Oficerskim Orderu Legii Honorowej. Podczas II wojny światowej służył w wojsku oddelegowany do Wielkiej Brytanii. Zajmował się m.in. zakupem samolotów bojowych, szkoleniem. 1 lipca 1940 r. Wacław Makowski został dowódcą pierwszego polskiego dywizjonu lotniczego w Wielkiej Brytanii – 300 dywizjonu bombowego „Ziemi Mazowieckiej”. Latał również operacyjnie dowodząc m.in. pierwszemu polskiemu zgrupowaniu bombowemu, które zbombardowało 23 marca 1941 r. Berlin. Z jego inicjatywy polskie dywizjony bombowe przenoszono do zadań transportowych, by w ten sposób przygotować kadrę dla polskich linii lotniczych na okres powojenny. Wojnę zakończył z wysokimi odznaczeniami otrzymując m.in. Krzyż Walecznych oraz Krzyż Komandorski Orderu Imperium Brytyjskiego. Tekst: Ewa Daszewska

Zdjęcia Ewa Daszewska i Leszek Mańkowski



146 views0 comments
bottom of page